‘Het boze oog’ is een blik die volgens het bijgeloof schade kan berokkenen (armoede, ziekte, waanzin) en zelfs in staat is om de persoon te doden die door deze vorm van zwarte magie getroffen wordt. Geloof in het boze oog kwam al voor in het oude Griekenland en het oude Rome, en wordt ook gevreesd bij onder andere hindoes, boeddhisten, joden, moslims en in christelijke Zuid-Europese landen zoals Italië. En ook in het hedendaagse Polen, vooral op het platteland en bij de oudere generaties, komt het nog frequent voor. ‘Złe Oko’ betekent dus niets anders dan dat: het is de Poolse term voor ‘het boze oog’. In deze regio's is dit bijgeloof trouwens vaak verweven met traditionele gebruiken zoals bepaalde gebeden, amuletten en rituelen die ertegen zouden moeten beschermen en die van generatie op generatie werden doorgegeven.
Złe Oko is het 'feminoise' eenmansproject (of liever: eenvrouwsproject) van Olga23 uit de Poolse hoofdstad Warschau. Zij is een industrial-punk grafische ontwerpster, collage-auteur en voormalig bassiste van de Poolse punkgroep DNO. Momenteel woont ze in Oslo.
‘Ze debuteerde in 2019 met het digitale album “Cykuta” (Pools voor scheerling, een dodelijk giftige plant), waarin echo’s van de industrial van begin jaren 90 zich vermengden met de conceptuele, feministische anarchopunk van Crass en een uniek Pools element, vooral in de lyrics vol middeleeuwse heidense motieven en de stank van verbrande heksen’, zo verklaart men bij het label (het Poolse Zoharum). De lyrics vinden dus naar verluidt hun inspiratie zowel in de trieste, actuele sociale problemen in Polen als in de context van demonologie en de bijhorende symboliek van het volkse bijgeloof.
En dan komen we ineens bij het (enige) minpunt van deze release. De lyrics beloven razend interessant te zijn maar zijn dus in eentalig Pools. Nu hebben wij er helemaal niets tegen dat artiesten zich in hun moedertaal uitdrukken. Integendeel zelfs, elke taal heeft zijn charme, talen kunnen bijzonder kleurrijk zijn en eenieder kan zich nog altijd het beste uitdrukken en zijn gevoelens verwoorden in zijn moedertaal. Zelfs mensen die perfect twee- of meertalig denken te zijn, schakelen soms tot hun eigen verbazing bij hevige emoties over op hun moedertaal. Zo ken ik iemand die nagenoeg perfect Nederlands spreekt, maar kwaad wordt in het Frans. Maar goed, wat we dus betreuren is dat er online nergens een vertaling is te vinden van de lyrics. Ook de originele Poolse lyrics vinden we nergens terug. Die hadden we anders door de Google translate vertaalmachine kunnen jagen. Spijtig. Dit is toch een beetje een gemiste kans voor een voor de rest enorm goed en interessant album. En ja, we zijn gewoon erg curieus.
Een tip van de sluier lichten wellicht de titels van de songs, zoals daar zijn “Zło Urosło” (‘Het kwaad is gegroeid’), “Nie Chcę Być Najlepszą Wersją Siebie” (‘Ik wil niet de beste versie zijn van mezelf’), “A Kto Nie Ma Pokus?” (‘En wie kent er geen verleidingen?’) en “Skowyt Niespełnionych Macic” (‘Het gehuil van de onvervulde baarmoeder’). “Xenos” (albumtitel en titelsong) is dan weer Grieks voor ‘vreemd’ of ‘buitenlands’. Het woord ‘xenofoob’ is er ook van afgeleid.
Muzikaal krijgen we een soort drone industrial met spreekzang, waarbij ze heel wat te vertellen lijkt te hebben. Het klinkt aardig catchy en eigenlijk best nog melodieus. Geen powernoise dus met geroep of gebrul, al zitten er ook van dat genre zeker wel muzikale invloeden in. Maar ook van electro of electro-industrial zijn de invloeden erg groot. De meeste tracks zijn behoorlijk ritmisch of bevatten toch ritmische stukken. Invloeden vinden we dus terug uit vooral de jaren 90, maar eigenlijk van acts van de jaren 80 tot 2000, van Throbbing Gristle tot Haus Arafna zeg maar.
Mij persoonlijk ligt de sound enorm en ik vind het een heel erg meeslepend en intrigerend album dat ik al tientallen keren door de boxen liet schallen (ocharme de buren). Mijn favoriete track is de zevende (“Przepraszam”, wat sorry betekent) maar ook elk van de eerste drie tracks (“Las Intro”, “Zło Urosło” en “Nie Chcę Być Najlepszą Wersją Siebie”) vind ik fenomenaal.
“Xenos” werd met zijn 9 songs (35 minuten speelduur) een vrij kort album maar voor de liefhebbers van trashy punk-noise-drone collages of van industrial-noise en electro-industrial in het algemeen is dit een razend interessant album dat we van harte kunnen aanbevelen. Alleen spijtig dus van die onvertaalde lyrics. Het album verscheen op cd in digipack.
Delen op
Tags
