‘Nu al een nieuwe The Archplaat?’, vroeg ik me af toen ‘Sanctuary Rat’ uitkwam. In mijn ogen was de voorganger ‘XII’ nog kersvers. Zat ik er even naast! ‘XII’ dateert alweer van 2019, en ‘Sanctuary Rat’ kwam uit in september 2023. Hoe kon ik me zo vergissen? Door corona, ongetwijfeld, waarbij ik het gevoel heb gehad dat de tijd twee jaar heeft stilgestaan. En ook omdat ik wist dat ‘XII’ een moeilijke bevalling was geweest, waardoor ik vermoedde dat een opvolger wat langer op zich zou laten wachten.

Maar daar klopt niets van. Na de uitgave van ‘XII’ is The Arch meteen terug aan het werk gegaan, en ze hebben van de pandemie en daarbij horende lockdown gebruik gemaakt om een nieuwe werkwijze uit te proberen. Iedereen werkte van thuis uit, en de nummers kwamen tot stand naarmate de verschillende bijdragen online uitgewisseld werden.

De werkwijze heeft geloond, want ‘Sanctuary Rat’ is alweer een prachtplaat van The Arch. Enerzijds is het volop The Arch zoals we het kennen, en daarbij moet ik aanstippen dat de mannen uit Breendonk al sinds 1986 aanwezig zijn in onze scene. Anderzijds merk je ook dat er gewerkt is aan vernieuwing, dat voor de hand liggende songstructuren gemeden werden, dat vanzelfsprekendheden in vraag werden gesteld. Mogen we eigenlijk nog verrast zijn dat The Arch ons steeds weer tracht te verrassen?

De plaat opent met zachte piano en de bekende klank van de zang van CUVG. Gaandeweg evolueert het nummer naar meer elektronica, aangevuld met scherpe gitaren. In een rechtvaardige wereld zou ‘Devil’s Breed’ een hit zijn, maar ik klaag niet dat dit pareltje voor dit zwijntje en zijn toom voorbehouden blijft.

Het is mogelijk dat het mijn eigen perceptie is, maar ik heb het gevoel dat de omgang met de twee gitaren van Mr Pierre en Ivan DC veranderd is. Vroeger lag de nadruk meer op een geluidsmuur aan gitaren. Die is er bij momenten nog steeds hoor, maar lijkt meer naar de achtergrond verschoven. Misschien is dit het gevolg van het feit dat de plaat gemixt werd door gitarist Mr Pierre, en dit voor de allereerste keer.

De gitaren krijgen een andere rol: als subtiele klanken en tonen die de nummers kleur geven, maar niet per se elke leegte moeten vullen. Op die manier wordt veel ruimte overgelaten aan de elektronische programmatie van Ian Lambert, en dat is zeker een goede keuze voor een groep die altijd al gitaren en elektronica wou verzoenen. Opmerkelijk zijn bijvoorbeeld de folkgitaren op ‘Clear Fields’ en het getokkel op ‘The Peace’, beiden bijzonder sterke nummers.

De teksten komen traditioneel uit de pen van toetsenist Ian Lambert, die met een oneindige culturele bagage en een originele kijk op de wereld steeds doordachte en tot denken stemmende woorden aan een nummer plakte. Dat doet hij nog steeds op de meeste nummers van de nieuwe plaat, zoals op het titelnummer, maar het mag opgemerkt worden dat The Arch ook een aantal teksten van vrienden verwerkt heeft op ‘Sanctuary Rat’.

Een hoogtepunt is ongetwijfeld ‘Laments Of An Icarus’, dat gebaseerd is op een gedicht van de Franse donkerromantische dichter Charles Baudelaire, en alweer subtiele gitaren vermengd met uitdijende elektronische klankvelden. Je zou het een rustmoment kunnen noemen, maar eigenlijk staan er best wat rustige nummers op ‘Sanctuary Rat’, en die gaan hand in hand met de meer dansbare stukken die eveneens goed vertegenwoordigd zijn.

Variatie troef dus op ‘Sanctuary Rat’, dat op deze wijze een verrassend goede plaat wordt van een groep die sowieso al op onze hoogachting kon rekenen. Er staan alweer geen zwakke nummers op de plaat, en zelfs geen zwakke momenten op nummers die ook intern vol evolutie en variatie zitten. Dank u wel, The Arch, om ons zo te verwennen met jullie nieuwe spruit.

The Arch: bandcamp / facebook

The Arch treedt live op in het voorprogramma van Goethes Erben in Waregem op donderdag 15 februari 2024 (uitverkocht) en op zaterdag 2 maart op het Porta Nigra festival in Aarschot, samen met VNV Nation, Kosheen en The obsCURE. (tickets vinden jullie hier).