Genre(s)
De roots van de Duitse band Thanateros gaan terug tot 1999, toen Ben Richter (toen nog zanger bij EverEve, na de zelfmoord van de oorspronkelijke zanger Tom Sedotschenko) onder deze naam zelf een folkmetal demo opnam. Gezien de positieve reacties op de demo besloot Ben Richter EverEve te verlaten en zich alleen nog maar te gaan richten op zijn nieuwe project Thanateros door meer bandleden rond zich te verzamelen. De zoektocht loonde en begin 2001 had Thanateros een volledige line-up. De band ging begin 2010 uit elkaar maar werd in 2019 heropgericht. Zanger Ben Richter kennen we niet enkel van zijn verleden in de gothic metal band EverEve, maar ook als voormalig lid van de gothic rock bands Vermillion Fields en The Cascades.
Er zijn nogal wat folkmetal bands waarbij men voor de folkklanken en –melodieën redelijk diep moet gaan graven tussen de metalen riffs. Niet zo bij deze Thanateros en dat heeft in de eerste plaats al te maken met de bezetting van de band. Thanateros zijn een kwartet dat in het verleden heel wat bezettingswissels kende. Ten tijde van de opname van dit album bestaat de band uit Ben Richter (zang), Chris Lang (gitaar), Martin Müller (bass) en als vierde bandlid Christof Uhlmann (viool). Het is Christof Uhlmann die met zijn folkviool de continue bron is van het hoge folkgehalte in de muziek van Thanateros.
Maar naast de folkviool van Christof Uhlmann, horen we op dit album nog wel meer folkklanken in de muziek van deze Duitse pagan folkmetalband. Op “Raise Your Voices” horen we doedelzakken en in de rustige ballad “I Hold You” komen dromerige harpklanken bovendrijven. In “By The Wind” zit een cello en Ben Richter leeft zich ook meermaals uit op bodhran en tin whistles doorheen de songs. Dit is dus folkmetal boordevol folky klanken en melodieën tussen de metal riffs en die folkklanken passen wel duidelijk in de Keltisch-Ierse traditie of anders wel in de Noordse (Scandinavische) folktraditie.
De lyrics van Thanateros zitten boordevol paganistische thema’s en verwijzingen en men kan ze met recht en reden een pagan rock of dan beter een pagan folkmetalband noemen. Dit paganisme is niet zomaar een gimmick. Alvast de tekstschrijver (en dat is natuurlijk Ben Richter, die ook alle songs schreef) lijkt me zeer deskundig en belezen in het thema.
Het album is zo een beetje opgevat als een wicca of paganistisch ritueel en opent met “Anrufung”, de aanroeping van de heidense goden in de vier windstreken. Doorheen het ganse album zijn de lyrics in het Engels maar de fluisterende evocatie op deze openingstrack is in het Duits. Met “The Horned One” krijgen we een ode aan ‘de Gehoornde God’, de mannelijke kracht in de dualistische wicca en neopaganistische geloofstraditie: Cernunnos, de Keltische god met het hertengewei (en ze noemen ook de alternatieve namen voor de gehoornde of mannelijke (opper)god: Fimbultyr, Herne, Óðin, Grimnir, Widar, Callirius, Wodan).
“Everything Decays” gaat over de cyclus van leven en dood, nog zo een (neo)paganistisch thema: ‘With nothing we came and with nothing we’ll go / All possession will decompose’, ‘Emerged from nothing we’ll return to the void / The dust of the stars will be blown away / Gods are created and gods are burned / Today’s faith will not remain’. En ze geven ons tot slot nog een goede raad mee in hun beste Latijn: ‘Carpe diem – Vanitas regnat – Vita mors est – Mors vita est’: ‘pluk de dag - ijdelheid regeert - het leven is de dood - de dood is het leven’.
Mijn favoriete song heet “Shapeshifter”, het enige nummer met een zeker ‘electro’ gehalte (stevige synths in de mix), maar evenzeer met een zeer stevige metal riff, handelt het over het sjamanistische thema. Hier worden doorheen de Engelse lyrics een aantal Duitse sjamanistische begrippen gefluisterd (goed luisteren of anders gewoon de lyrics lezen, ze staan integraal in het booklet afgedrukt): ‘Hirschmens – Wolfmensch – Bärenmensch – Adlermenschen’ en ‘Traumzeit – Ahnentraum – Anderswelt – Weltenbaum’. Het nummer handelt dus over de sjamanistische transformatie met als refrein en kerngedachte: ‘We are transforming – shapes are shifting / We are transforming – we transform’. In het nummer duikt meermaals een soort Killing Joke-achtige sjamanenbeat op. De song begint met ‘Night comes – night is falling / Drums beat – drums are calling’ en eindigt met ‘Dawn comes – dawn is breaking / We are back to fall again – asleep’. Dit is zo’n beetje de centrale song van het album. Ook de albumtitel met zijn fijne woordspeling verwijst ernaar.
Stevige folkmetal wordt op dit album afgewisseld met een paar rustiger (power)ballads: “I Hold You” (een love song van geboorte tot dood), het mystieke “The Banshees Of Kealkil” en slotsong “By The Wind”.
“Raise Your Voices” is dan weer hét meezing-, zeg maar meebrulnummer van het album. Op elk deftig folkmetal en folkpunk album staat er wel zo een (soms meerdere) en meestal is het een zuip- of strijdlied. Hier is het beide en we zien het bier en de mede al rijkelijk vloeien in de pullen en drinkhoorns op een zomers festival waar de band optreedt. Het is naast een drink-, ook een strijdsong met krijgshaftige lyrics en samples van zwaardgekletter en geschreeuw en de vijand gaat er niet goed vanaf komen! ‘Our swords shine in the setting sun / Sacrifices were offered and done / Our horns are filled with mead and beer / Let the bastards know that we are here’. Of onder invloed van drank de strijd ingaan een goed idee is, is in de realiteit natuurlijk een ander verhaal… Het nummer begint en eindigt met lieflijke vogelgeluiden. Voor en na de veldslag…
“Hagazussa”: mijn tweede lieveling met schitterende fluitmelodie mondt uit in een wilde heksendans. Het is met stip het meest feestelijke nummer. ‘Hagazussa – let’s celebrate the night / Arcane wisdom – old awareness – we gonna dance tonight / Hagazussa – let’s carry out the rites / Join the coven – join us now and dance tonight’.
Was “The Horned One” een ode aan de Gehoornde God, dan is “Feel The Fire (Goddess 24)” een eerbetoon of lofdicht aan zijn vrouwelijke tegenpool, de Moedergodin: ‘Isis Astarte Diana Hecate Demeter Kali Inanna’. Dit is de Goddess Chant mantra dat zwarte zieltjes ook wel zullen kennen van andere paganistisch geïnspireerde bands zoals Inkubus Sukkubus (“Wytches Chant”) maar het is ook een alombekende wiccachant.
“I Am All” is met stip de meest positieve song. Hier komt weer het dualistische en het holistische aspect van het (neo)paganistische geloof aan bod: leven en dood, licht en donker, liefde en haat, verleden en toekomst, winter en zomer, maan en zon, man en vrouw, yin en yang. ‘I – I am darkness and light – I am the moon and the sun / I – I am life – I am death – I am all – all in one’ ‘I am the essence of it all’. En de song eindigt dus zeer positief en hoopgevend met ‘We are all brothers and sisters / We are all bound together / We are all the great mothers children / Remember we are – we are one’. Samenhorigheid. We beginnen er bijna spontaan ‘Wat zullen we drinken, zeven dagen lang’ bij te zingen.
“Rúnir” is een song als een minicursus runologie of runenorakelkunde (is dat een woord?). Hier is het geen Duits of Latijn maar Ijslands dat tussen de Engelse lyrics opduikt. In de songtekst wordt elke rune genoemd met zijn symbolische betekenis en tussendoor zingen ze nog een paar regels in het Ijslands (staat zeer dicht bij het Oudnoors). Vrij vertaald zingen ze: ‘Gooi de runen, Odins geschenken, ontsluier de toekomst, het geschenk van de grote Odin, de gift van Odin de alvader’.
En dan eindigt het album met een iets rustiger folkmetal powerballad die begint en eindigt met het geluid van de wind. De wind staat weer voor de vergankelijkheid die alles zal wegblazen maar de positieve boodschap luidt: ‘So let your life shine right now / Take this moment it’s all that counts / Let your love shine bright now / This moment is all that is real’.
“Tranceforming” (12 tracks, 51 minuten) van Thanateros werd een meesterwerk vol sterke nummers en een essentieel album voor de liefhebbers van folkmetal en pagan rock en een album dat zeker en vast mijn jaarlijstje gaat halen!