Sinds haar deelname aan de compilatie Deep in the Heart Of Tuva (Ellipsis Arts, 1996) staat Sainkho Namtchylak op mijn muzikale kaart… Sindsdien werd geen gelegenheid onbenut gelaten om pareltjes uit haar indrukwekkende discografie in huis te halen. Indrukwekkend, ook dankzij de verscheidenheid aan solowerk en collaboraties. Niet zelden neemt ze de boventoonzang uit haar geboorteland Tuva als vertrekpunt, het welke ze laat meanderen in avantgardische improvisaties op albums die zich situeren in de velden van de Wereldmuziek (Naked Spirit), World Techno (Stepmother City) of Avantgarde Jazz (Aura)… Haar a capella album Lost Rivers heeft het in China zelfs geschopt tot een heuse cult status… De artiesten met wie ze samenwerkte komen uit muziekvormen zo verschillend van elkaar als Jazz (Evan Parker, Ned Rothenberg, …), Tuvaanse Folk (Huun Huur Tu, een vroege carrière in het Tuvan Folk Ensemble), Avantgarde Soundtrack (voor het hoorspel Tunguska-Guska en de avantgarde film Temenos), Desert Blues (Tinariwen), …, en dan hebben we het nog maar enkel over de meer gekende… En nu is er dus Lightkeeper, haar samenwerking met de Antwerpse geluidstovenaar Slumberland aka Jochem Baelus.
Slumberland timmert intussen al een kleine 10 jaar aan zijn muziek en dat mag u gerust letterlijk nemen. Baelus maakt immers zijn instrumenten zelf, waarvan hij de casco vult met alles wat een interessant akoestisch geluid maakt, het welke vervolgens versterkt en gelooped kan worden. Een optreden van Slumberland is dus best een organische ervaring, zoals onlangs te zien tijdens het Ssstorm! Festival in de Antwerpse Stormkop, waarbij Slumberland ook materiaal van deze plaat (want Lightkeeper is verschenen als plaat en download) te horen bracht zonder de vocale bijdrage van Sainkho.
Hoe Jochem Baelus in Wenen bij Sainkho Namtchylak terechtkwam is een verhaal dat u misschien een andere keer te lezen krijgt, maar feit is dat het klikte en dat een collaboratie onvermijdelijk werd. En wàt een collaboratie…!! Al van bij opener Zarja Zakat Zarja wordt het duidelijk dat deze plaat doordringend in gaat werken op de luisteraar. Over een donker geluid als van loodkleurige onweerswolken weeft Sainkho haar tekst. Of haar vocalen op deze plaat nu in het Tuvaans, Russisch of Engels zijn, ze zal de aandacht op de beide kantjes van het vinyl moeiteloos vasthouden en na kant B wordt de plaat Da Capo-gewijs weer omgedraaid. Tijdens 1000 Days en Dolls Toys gaat Baelus voor een ritmische en voortdenderende sound die tijdens het optreden in Stormkop menige benen aan het dansen kreeg. Il Widna en de donkere afsluiter Poets Beacon gaan dan weer voor een trager tempo, wat Sainkho de gelegenheid laat om de tijd te nemen voor experimenteren met boventoonzang waarbij ze niet zelden de laagste regionen van haar stembereik opzoekt. Bullroarer is een geval apart, met de creatieve aanpak om een antennemast (?) rond te laten draaien zodanig dat deze het lage gezoem van een zoemhout imiteert… waarna de drums en marimba’s tegen een hels ritme tekeer gaan. Sainkho gooit er een saus over van avantgardisch gebruikte stemtechnieken uit haar geboorteland Tuva, met maximaal imponerend effect…
Lightkeeper werd uitgegeven door het onafhankelijke label Morphine Records van muzikant Rabih Beaini (aka Morphosis, aka RA.H). Dankzij o.a. Factory Records en zeker 4AD hecht ondergetekende veel belang aan vormgeving en ook hier stelt Lightkeeper niet teleur. Lorenzo Mason Studio koos voor een strak ontwerp met enkel zwarte letters op een witte hoes, met hetzelfde effect doorlopend op de labels (het welke voor een eigen touch zorgt wanneer je de plaat terug in de hoes stopt)…
De perfecte plaat bestaat ni… “…hold our cuppa…!!” zeggen Baelus & Sainkho in unisono… Verkrijgbaar via de Bandcamp van Morphine Records, via Messenger van Jochem Baelus of gewoon tijdens hun concerten… Gun uzelf vooral dàt plezier…