Genre(s)
Niet te verwarren met de krautrockband La Düsseldorf uit … Düsseldorf (duh) en opgericht in 1975 als een afsplitsing van Neu! Deze Düsseldorf is een recentere Duits/Poolse samenwerking. .
Ik vond de naam La Düsseldorf perfect passend voor een krautrockband. De naam Düsseldorf vind ik al even geschikt voor een EBM project. Zeg nu zelf, als iemand je zou laten raden welke stijl een band met de naam (La) Düsseldorf zou spelen, dan zijn dat toch echt de eerste twee muziekgenres die je zou noemen.
De eerste incarnatie van Düsseldorf bestond van 1989 tot 1993. Het project ging creatief aan de slag met de muzikale erfenis van artiesten als Kraftwerk, Cabaret Voltaire en Front 242. Na een hiaat van 20 jaar is het project nu heropgericht met een gans andere bezetting. Dit nieuwe album is een samenwerking van in de eerste plaats Tom Axer van de originele Düsseldorf en Leander Roenick van Elektrokraft. Een Duitser en een Pool.
Ze creëerden een behoorlijk intrigerend album, geïnspireerd door oorlogsthema's. Het is echter noch de verheerlijking van heldhaftige gewapende strijd, noch is het een eerbetoon aan degenen die stierven tijdens gewapende conflicten. Eerder is het oorlogsthema een context om te verhalen over de gedachten in het hoofd van een gevangen soldaat, opgesloten in een fort. Het gaat over gevoelens van angst en scènes uit zijn leven die in een fractie van een seconde voorbij flitsen, momenten van smeulende hoop verweven met woede en een gevoel van hulpeloosheid. Om de boodschap een universeel karakter te geven, verwijst de titel van elk nummer naar verschillende fortificaties, die een rol speelden in recente oorlogen. “Bunker Musick” (11 tracks, 56 minuten) werd aldus een soort psychologische studie, geplaatst in de electro/EBM-esthetiek waarmee beide muzikanten worden geassocieerd.
Het is EBM (de meeste nummers toch) en het klinkt erg Duits en dus bijna per definitie erg DAF. Steviger wel en het neigt soms naar industrial. In de rustiger, meer ambiente tracks merken we dan eerder de invloed van uit de krautrock afkomstige bands als Kraftwerk.
Na de eerder ambiente openingstrack “Maginot” met elementen van martial en neoklassiek, volgt een zich langzaam opbouwende en steeds steviger wordende EBM track met de titel “Im Bunker bleiben”, gezongen met een ‘typische’ EBM stem: zwaar, diep, laag en met veel distortie op de stem. Wat een knaller! Dit belooft voor de rest van het album! De Maginotlinie was trouwens een Franse verdedigingslinie aangelegd tussen 1930 en 1938 op de grens met België, Luxemburg en Duitsland in het noorden en met Italië in het zuiden.
“Fort Rabenkopf” heet de derde track. Nog zo’n knaller met een zangstem die me deze keer aan Rummelsnuff doet denken. Fort Rabenkopf was dan weer een Duits bolwerk uit WOI, bij Mainz, na de oorlog opgeblazen en nu totaal vernield.
“O.W.S.” (de vierde track) is een muzikaal buitenbeentje, perfect passend op een album rond de oorlogsthematiek. Dit is pure martial industrial, compleet met de nodige oorlogssamples (stemmen, geroep, motoren) en strak, militaristisch tromgeroffel. Dit is mijn favoriete track. De EBM tracks op dit album zijn erg straf, maar dit is misschien wel nóg straffer. De vocals zijn hier totaal niet EBM gerelateerd, eerder klinkt de zangstem als de oude Raison d’Être.
Deze song vol samples gaat haast ongemerkt over in de volgende song, die begint met het toepasselijke geluid van de branding van de zee: “Atlantikwall” heet deze geweldige EBM track, waarin we verder nog sirenes, fluitende kogels of bommen en ontploffingen te horen krijgen. De Atlantikwall was een meer dan 5.000 kilometer lange verdedigingslinie, die Nazi-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog langs de westkust van de bezette gebieden in West-Europa heeft aangelegd ter voorkoming van een geallieerde invasie.
In de volgende track, “Flaktürme”, zitten ook samples. Van wederom een sirene en van het gehuil van een jong kind met name. Dit is echt een ongelooflijk energieke EBM stamper, met een zwaar vervormde beat die de grens met het industrial genre doet vervagen. Dit is mijn favoriete track, samen met genoemde martial industrial track, maar eigenlijk is elke track op dit album op zich ongelooflijk goed.
(Het filmpje hieronder betreft de instrumentale demo-versie van “Flaktürme”, die niet op het album staat.)
De volgende track heet “Führerbunker”. Ja, ik voelde al zoiets aankomen. Een track met als titel de locatie waar Adolf Hitler, de meest gehate man uit de geschiedenis (nog meer gehaat dan Jozef Stalin en Donald Trump samen) zijn beste daad stelde, namelijk zichzelf een kogel door de kop jagen, uit angst dat het oprukkende Rode Leger hem levend in handen zou krijgen. Wie geïnteresseerd is in deze geschiedenis, raden we graag de film “Der Untergang” aan. “Führerbunker” is een instrumentale track met de nodige samples: oude Duitse gezangen en gejuich en stemsamples, ongetwijfeld afkomstig van (onverstaanbare) toespraken van u-weet-wel-welke uitermate irritante ambetante Duitser met snorretje.
Dan komt er met “Ostwall” (track 8) een rustpunt. Meer ambient dan EBM, zoals ook de slottrack “Pervomaisk”, gaat het hier aardig richting krautrock en Kraftwerk en zelfs Berlin School. Helemaal in de geest van deze genres zijn deze en de slottrack ook de langste tracks van het album (7,5 minuten). De Ostwall of de Panther–Wotan linie was een Duitse verdedigingslinie aan het Oostfront tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het diende als terugvallijn tegen het oprukkende Rode Leger.
“Objekt 17/5001” (track 9) verwijst naar wat officieel “Sonderbauwerk 17/5001 (SBW 17/5001)” heette met als codenaam “Perle” of in de volksmond ‘de Honecker-bunker’. Deze bunker met drie ondergrondse niveaus met 170 ruimtes, werd gebouwd tussen 1978 en 1983, beslaat meer dan 7.500 vierkante meter en is een van de grootste en bekendste ondergrondse verdedigingswerken op het grondgebied van de voormalige DDR. De installatie werd beschouwd als een technisch meesterwerk en was waarschijnlijk de meest complexe constructie in zijn soort in het hele toenmalige Oostblok. Het zeer belangrijke communicatiecentrum in de bunker ten tijde van de Koude Oorlog was voortdurend operationeel. De lyrics in dit bangelijke EBM nummer laten zeer regelmatig namen en termen als Honecker, DDR en Sozialismus vallen.
“S4 Lab”, de voorlaatste track, is de enige song die niet rechtstreeks naar het oorlogs- of koude oorlogsthema lijkt te verwijzen. De vesting is hier geen militair bolwerk maar een zwaar beschermd labo. Een S4 labo, weten biochemici en biologen, is een labo met de allerhoogste beveiliging, waar bijvoorbeeld met Ebola of Marburg virus wordt gewerkt. “Ebola”wordt hier meermaals genoemd in de lyrics. In hoeverre is dit ook een song rond het oorlogsthema? Ja, mensen met zeer slechte bedoelingen kunnen deze virussen natuurlijk kweken als biowapen.
Offensieve biologische oorlogsvoering in internationale gewapende conflicten is een oorlogsmisdaad volgens het Protocol van Genève uit 1925 en verschillende internationale humanitaire verdragen. Met name het Verdrag inzake biologische wapens (BWC) uit 1972 verbiedt de ontwikkeling, productie, verwerving, overdracht, opslag en het gebruik van biologische wapens. Het is maar dat u het weet.
En dan komen we bij de slotsong “Pervomaisk”, en dit is ook weer een ‘specialleke’. Ook weer meer ambient en krautrock. We horen keyboards en synthesizers, stemsamples en een vrouwenstem die een aftelklok bijhoudt in het Engels: ‘You’ve got four minutes left’ en dan per halve minuut en op het laatste met steeds kleinere intervallen aftellend tot … ja tot wat eigenlijk? Bij de tweede luisterbeurt valt onze eurocent dat ze simpelweg aftelt naar het einde van het album. ‘You’ve got two minutes thirty seconds’…’You’ve got one minute left’, ‘You have fifty seconds’, ‘Fourty seconds’, ‘Thirty seconds’, ‘Twenty seconds’ en dan helemaal op het einde: ‘ten seconds nine eight seven six five four three two one good luck’. En dan géén ontploffing, géén raket die vertrekt maar nog één lange synthesizeruithaal en dan is het album gedaan.
Enig opzoekwerk leert dat Pervomaisk een stad is in Oekraïne waar tijdens de Koude Oorlog een belangrijke militaire basis was, die indertijd vermomd werd als weerstation. In de jaren negentig werd de basis gesloten en opengesteld voor toeristen. Naast de vele raketten worden er ook de voormalige ondergrondse lanceerplatforms en rakettransportvoertuigen tentoongesteld. Het commandocentrum lag ongeveer 30 meter onder de grond. Oud-militairen geven er interessante rondleidingen door het complex.
Velt “Bunker Musick” een bitter oordeel over het oorlogsgevoel van het verleden van WOI, WOII en de Koude Oorlog en de psychologie daarvan, ik kan me niet van de indruk ontdoen dat dit razend interessante album ook een reflectie is in het licht van het huidige conflict in het centrum van Europa,
Dit is echt een machtig album! De cd werd uitgebracht in een 6-panel ecopack. En om nog even in Duitse sferen te blijven: dit is een ‘Pflichtkauf’ (verplichte aankoop) voor de liefhebbers van stomende, energieke en hoogkwalitatieve EBM die niet vies zijn van een paar uitstapjes naar verwante genres. Beste Zoharum release ooit!
https://zoharum.bandcamp.com/album/bunker-musick