Op 21 september gaat het Breaking Barriers-festival door in Het Depot in Leuven, het jaarlijkse festival dat u eraan wil herinneren dat punk niet dood is. Het festival vond voor het eerst plaats in 2016, om 40 jaar punk te herdenken. Ook in 2024 blijft het de pioniers van de punk eren. Crass waren de vaandeldragers van de anarchopunk, met een radicale boodschap van pacifisme en anti-autoritarisme. Crass bestaat anno 2024 al lang niet meer, maar zanger Steve Ignorant speelt met zijn eigen band nog steeds de klassiekers van de legendarische groep. Dit wilt u zeker niet missen. Breaking Barriers-organisator Malcolm Nix wist Steve Ignorant wat vragen voor te schotelen, en deze staat nog steeds scherp.
Op 21 september sta jij als headliner op het Breaking Barriers-festival in Het Depot met een set vol Crass-nummers, maar dan wel als de ‘Steve Ignorant Band’. Sommige mensen weten het antwoord misschien al, maar kun je aan de rest van de lezers uitleggen waarom dit onderscheid belangrijk is?
Het is niet de originele line-up. Hoe zou je het anders noemen? ‘Crass’ kan ik het niet noemen. Ik wilde het niet de ‘Steve Ignorant Band’ noemen, maar de rest van de bandleden stonden erop.
Wie zijn de mensen in de Steve Ignorant Band? Heb je ze geselecteerd op basis van hun muzikale talent of delen ze allemaal de ideeën die de Crass-nummers proberen over te brengen?
Het is niet mijn bedoeling om onbeslist te antwoorden, maar het is allebei.
Op keyboards en zang staat Carol Hodge, een briljante zangeres en getalenteerde toetseniste. Ik kende haar van toen ik in 2011 de ‘The Last Supper tour’ deed, dus we werken al jaren samen. Pete Wilson is een geweldige gitarist, die ook met mij optrad tijdens ‘The Last Supper tour’. Pete Rawlinson, op bas, is een fantastische muzikant die in 2015 bij Slice Of Life kwam. Jay Bagnall speelt drums en heeft een onberispelijk ritmegevoel. Ik ontmoette hem voor het eerst toen ik in 2013 met Paranoid Visions werkte.
Ze zijn allemaal opgegroeid met Crass en hebben een echte connectie en emotie met de nummers. Ik heb de beste muzikanten die ik kon krijgen. Maar eerlijk gezegd: als ze niet de geweldige muzikanten waren die ze zijn, zou ik ze nog steeds aannemen, omdat het fijne mensen zijn.
Hoe zit het met de andere mensen die deel uitmaakten van Crass? Zijn sommigen van hen nog steeds actief in de muziekscene of hebben ze een ander pad gekozen?
De enige mensen die ik nog ken uit de originele bezetting zijn … Penny Rimbaud, van wie ik niet zou zeggen dat hij nog steeds betrokken is bij de ‘muziekscene’, maar hij doet gesproken woord, jazz/avant-garde dingen en ook veel muziekproductie. Gee Vaucher maakt nog steeds kunstwerken en heeft nogal wat tentoonstellingen over de hele wereld gehad. Ze is nog steeds erg politiek ingesteld, maar verwacht geen covers in Crass-stijl. Eve Libertine zingt nog steeds zo nu en dan voor Penny en andere projecten. De anderen, daarvan weet ik niet wat ze doen. Ik kwam Mick Duffield tegen, die nog steeds bezig is met het maken van films of op zijn minst het geluid voor film.
Je staat uiteraard vooral bekend om je optreden als leadzanger van Crass, maar je treedt ook op als Slice of Life, met een heel ander geluid en arrangementen. Betekent dit verschil in muzikale aanpak ook dat er een groot verschil is in de materie die je behandelt?
Nee, want hoewel de nummers die ik met Slice Of Life speel persoonlijker voor mij zijn, gaan ze nog steeds over zaken die ik belangrijk vind voor mensen. Het is geen partijpolitiek, maar ze zijn politiek in de zin dat je, naarmate je ouder wordt, beseft dat je nog steeds als stront wordt behandeld, en dat het alleen maar moeilijker wordt. Je realiseert je ook dat de wereld niet zo veel veranderd is. Ik loop misschien vooruit op een aantal van de vragen die je zult stellen, maar het gaat, zeker voor mij, over het omgaan met het verouderingsproces en de sterfelijkheid, omdat ik langer heb geleefd dan ik nog zal doen. Als dat besef je bereikt, is dat nogal een schok.
Iemand heeft onlangs iets vreselijks met me gedaan. Ze haalden een meetlint tevoorschijn, en lieten me zien hoeveel jaar ik hier al ben, en hoeveel langer ik nog heb, als ik geluk heb. Dat kwam echt binnen bij mij. Ik zal er ook aan toevoegen dat ik te maken heb met geestelijke gezondheidsproblemen. Ik heb last van een depressie. Ik probeer dat ook over te brengen. Ik ken veel artistieke mensen, niet noodzakelijkerwijs uit de muziekindustrie, maar bijvoorbeeld dichters, schilders of acteurs. Velen van ons lijden aan een depressie en dat begint zichtbaar te worden in wat we doen. Depressie is een ziekte die ons leven lang bij ons blijft.
Veel mensen luisteren nog steeds naar Crass, maar de liedjes zijn uiteraard in een bepaalde context geschreven. De oorlog op de Falklands is voorbij, Margaret Thatcher is dood en de zogenaamde Koude Oorlog eindigde niet daadwerkelijk in een nucleaire oorlog. Maar welke nummers die je destijds hebt geschreven, zijn vandaag de dag nog steeds 100 procent relevant, omdat de specifieke context eigenlijk niet is veranderd?
‘Do They Owe Us a Living’, ‘They’ve Got a Bomb’, omdat ze dat hebben, en ze worden op dit moment gebruikt, en ‘Big A, Little A’ ... maar zeker ‘Do They Owe Us a Living’, omdat ze dat verdomme doen!
De voorspellingen van politieke analisten zijn vaak nog minder betrouwbaar dan de slogans van politieke partijen, maar deze keer lijkt het er echt op dat de Tories, de conservatieve partij in het Verenigd Koninkrijk, op 4 juli een serieuze schop onder hun kont zullen krijgen. De vorige verkiezingen wonnen ze met grote meerderheid. Wat is er veranderd? Waarom heeft bijna letterlijk iedereen er nu genoeg van, in tegenstelling tot een paar jaar geleden?
Nou, daar zou ik voorzichtig mee zijn, want er zijn gebieden in Oost-Engeland die nog steeds zeer onwankelbaar pro-conservatief zijn, maar hopelijk zullen ze een klap te verduren krijgen [1]. Het is duidelijk, nietwaar? Ze zijn verdomd nutteloos. Bij de conservatieven gaat het nog steeds om de haves en have-nots. Ze stelden voor dat ze de militaire dienst opnieuw zouden invoeren. Ik bedoel, verdomme: hoe kun je beter stemmen verliezen onder jongeren? Ze schieten tekort op het gebied van de National Health Service, het levensonderhoud van mensen, alles. Arbeid is ook niet veel anders. Veel mensen in Engeland vragen zich af op wie ze moeten stemmen, omdat ze allemaal hetzelfde zijn. Je weet dat alle politici onzin praten. Ze komen niet bij mij thuis, maar als ze bij je aan de deur komen kloppen, zijn ze zo aardig mogelijk. Maar zodra ze aan de macht komen, veranderen ze en zullen ze nooit meer dezelfde zijn, omdat ze zich alleen maar aan de partijlijn houden. Wankers, met z'n allen.
We moeten uiteraard geen medelijden of compassie voelen voor de conservatieven. Als ze de verkiezingen verliezen, hebben ze dat alleen aan zichzelf te wijten. Maar denkt u dat een nieuwe regering de levens van mensen zal verbeteren? Of is het antwoord eenvoudigweg dat de dingen niet erger kunnen worden, maar alleen maar beter?
Hoe kan een regering het leven beter maken als alles geprivatiseerd is? Het wordt steeds moeilijker om met een echt mens te praten. Het is allemaal kunstmatige intelligentie, een verdomde machine, dus je hebt geen keus. Er stond iets in mijn plaatselijke krant dat een school klaagde dat de kinderen geen computers hadden en dat het nodig was dat ze computers hadden om te leren lezen en schrijven. Kinderen, het heeft geen zin om te huilen, want het leven wordt er niet veel beter op.
Een van de belangrijkste kwesties hier is uiteraard de Brexit, die niemand in de EU wilde, maar die toch gebeurde. Denkt u dat een nieuwe regering betekent dat de banden met de rest van het continent zullen verbeteren?
Je zou het hopen, maar ik betwijfel het ten zeerste. Ik hoop het zeker. Ik was gewoon zo van streek toen het gebeurde. Ik was destijds in Canada. Engeland speelde tegen IJsland en verloor. De barman heeft mij gevraagd: "Wat is er met jullie Engelse mensen aan de hand?" Ik dacht dat hij het over voetbal had, maar toen zei hij dat we ‘Leave’ hadden gestemd, dacht ik: “For fuck’s sake”.
Iedereen die ik ken was zo verdrietig. Mijn vrouw Jona is Nederlandse. Er stond een klein bericht in mijn plaatselijke krant waarin stond dat als je niet in Groot-Brittannië bent geboren, je je moest aanmelden en registreren om hier te blijven wonen, zelfs als je getrouwd was. De website is gecrasht. Er was geen informatie over. Dit was jouw verdomde Brexit. Hopelijk … maar vertrouw ik de overheid? Moet ik, fuck? Duimen maar.
De vorige vraag is niet helemaal irrelevant voor muzikanten, omdat de huidige immigratieregels en grenscontroles het voor Europese bands erg moeilijk maken om door Groot-Brittannië te touren. Waarom dringt de regering aan op zulke strikte regels, terwijl ze heel goed weet dat deze rondreizende muzikanten niet proberen te immigreren en echt van plan zijn na hun tournee naar huis te gaan?
Omdat ze dat kunnen. Geef iemand een signalisatiejasje en hij verandert in een dictator. Gezondheid en veiligheid! “Je mag hier niet parkeren!” Het is wat ze doen.
Het probleem is, zeker in Engeland, dat alles wat met kunst te maken heeft, afgekeurd wordt, omdat het in hun ogen geen echte baan is. Wat is een goede baan? Werken in een fabriek? Nou ja, ze gaan allemaal dicht. Drukker worden? De drukkerij bestaat niet meer. Het wordt allemaal gedaan door computers. Dus wat verdomme? De kunstlocaties en theaters, bijvoorbeeld in Norwich, hebben het moeilijk omdat er geen geld in wordt gestoken, noch door de gemeenteraad, noch door de centrale overheid. Alles wat met kunst te maken heeft, wordt afgekeurd. Maar ze houden er gewoon van om de levens van mensen te verneuken. Het is cynisch.
Niet dat spelen in Groot-Brittannië makkelijker is voor lokale bands. Hoe komt het dat Groot-Brittannië heel wat van de beste muziek ter wereld heeft geproduceerd en nog steeds produceert, maar zijn muzikanten als stront behandelt? Waarom kunnen locaties mensen niet gewoon een fatsoenlijke vergoeding betalen en fatsoenlijke hotelkamers bieden, terwijl dit in veel andere Europese landen prima mogelijk is?
Ik denk dat ik dat reeds heb beantwoord, maar veel mensen die hier in de muziekindustrie betrokken zijn, zijn ook gewoon uit op het geld en geven er niets om. Het is alsof “Oh Steve Ignorant speelt. Geweldig! Verhoog de bierprijs!” Het maakt hen niet uit. Het schokt mij wel als ik in Europa ga spelen, bijvoorbeeld in de Ancienne Belgique in België en elders. Zodra je binnenkomt, krijg je een kopje koffie en wat te eten aangeboden. Hier in Engeland vertellen ze je dat de bar nog niet open is en dat je rider onderweg is. Dan is er warm bier en een koelkast die nauwelijks werkt. De toiletten hebben mogelijk geen sloten op de deur en een ontbrekende stoel. Het gebeurt nog steeds, maar dat hoeft niet zo te zijn. Ik vind het gênant als ik bands uit Europa zie overkomen die gewend zijn aan hogere normen op podia. Waarom denk je dat iedereen hier in Amerika en Europa wil spelen?
Tot slot: heb je nog advies voor jonge mensen die net hun eigen punkband zijn begonnen? Wat is de belangrijkste valkuil die ze moeten vermijden?
Nee sorry. Ik geef geen advies.