Nik Turner (officiële naam Nicholas Robert Turner) werd geboren op 26 augustus 1940 in Oxford en overleed op 10 november 2022. Nik Turner begon eigenlijk als roadie bij Hawkwind. Toen de band onder leiding van zanger-gitarist Dave Brock zijn passie voor de saxofoon ontdekte, boden de leden hem algauw een plaats aan als vast bandlid. Hij werd erg gewaardeerd om zijn muzikale bijdragen, niet in het minst tijdens de live shows. Hij was lid van Hawkwind in de periode van 1969 (toen ze nog Hawkwind Zoo heetten) tot 1976 en zou nog even terugkeren begin jaren 80 (1982-1984).

Nik Turner nam twee jaar lang klarinet- en saxofoonles in het begin van de jaren 60 maar hij beschouwde zichzelf als niet getalenteerd genoeg. Maar toen hij later in de jaren 60 in Europa rondtrok, ontmoette hij in Berlijn een aantal free jazz muzikanten die hem het belang leerden van vrije expressie boven technisch vakmanschap. Het was toen dat hij besliste dat hij ‘free jazz wou spelen in een rock band’.  

Nik Turner was dus multi-instrumentalist en zijn favoriete instrumenten waren blaasinstrumenten: saxofoon dus, maar ook fluit en occasioneel hobo. Ook deed hij vocale bijdragen en schreef mee aan een aantal songs met als bekendste “Brainstorm” waarvan het songschrijverschap helemaal op zijn conto komt. Hij schreef ook mee aan Hawkwind klassiekers als “Master Of The Universe” en “You Shouldn’t Do That”. Hij is te horen op de Hawkwind albums “Hawkwind” (1970), “X In Search Of Space” (1971), “Doremi Fasol Latido” (1972), het legendarische live album “Space Ritual” (1973), “Hall Of The Mountain Grill” (1974) en “Warrior On The Edge Of Time” (1975). Dit viel (deels) samen met de periode dat ook Lemmy in de band zat (1971-1975). Na dit album verliet hij de band om daarna nog voor een kortere periode terug te keren.

Hawkwind waren pioniers van het spacerock genre al moeten we hier eerlijkheidshalve aan toevoegen dat de echte uitvinders van het genre Pink Floyd waren (toen nog met Syd Barrett) met songs als “Astronomy Domine” en “Interstellar Overdrive” op het album “The Piper At The Gates Of Dawn” in 1967.

Hawkwind worden nu ook beschouwd als een heel belangrijke ‘proto-punk’ band, samen met illustere sixties bands als The Seeds, The Sonics, 13th Floor Elevators met Roky Erickson, The Stooges, The Velvet Underground, The MC5, Pink Fairies en The Kinks met een paar songs (“You Really Got Me”, “All Day And All Of The Night”) - om de bekendste te noemen. Het waren bands uit de genres garagerock of ‘sixties punk’ zoals het later zou genoemd worden en acid rock. Laat ons ook “Helter Skelter” van The Beatles niet vergeten en tot op zekere hoogte The Doors, The Rolling Stones en The Who, ook krautrockbands als Can en vooral Neu! en als onmiddellijke voorlopers glamrockbands als The New York Dolls, T. Rex en Slade,  Roxy Music en David Bowie met songs als “Rebel Rebel”.

Maar dus zeker ook Hawkwind waren een belangrijke ‘proto-punk’ band. Het is bekend dat zowel Joe Strummer (The Clash) als John Lydon (alias Johnny Rotten van The Sex Pistols) Hawkwind fans waren. Toen The Sex Pistols reformeerden openden ze in 2002 een live optreden in het Crystal Palace met een cover van Hawkwinds “Silver Machine” en ze zouden dat later nog meermaals overdoen.

Hawkwind slaagden er ook in in de jaren 80 actueel te blijven in de underground en een punk en wave aanhang rond zich te verzamelen, complementair aan de hippie aanhang. Ze wisten in die tijd ook aardig wat invloeden van die genres in hun spacerock te verwerken. Ze speelden vaak op het Stonehenge Free Festival (dat jaarlijks op de junizonnewende doorging rond het beroemde prehistorische monument) in de periode 1974-1984, samen met gelijkgezinde bands zoals Gong en Ozric Tentacles maar evengoed een resem punk en postpunkbands zoals Crass, Flux Of Pink Indians, The Damned, The Selecter (skapunk), Theatre Of Hate, Play Dead en Killing Joke in een grote hippie-punk-new wave verbroedering. Nik Turner stond er met zijn band Inner City Unit naast legendarische bands als Wishbone Ash, Black Widow en zelfs Jimmy Page (ex-Led Zeppelin).

Het was Hawkwinds verdienste om, toen de counterculture van de sixties in mekaar begon te storten en ‘All You Need Is Love’ een naïeve utopie bleek te zijn, mee de overgang te maken naar iets donkerder en bozer. Daarbij hielden ze vast aan een aantal aspecten van het hippie idealisme, inclusief de psychedelische mind-expansie. Het waren notoire gebruikers van LSD, weed en hasj en ze waren ook de band die er niet om gaf hun gage te laten vallen en een ‘free show’ te spelen.

Hawkwind hadden al vroeg de punk spirit te pakken en maakten duidelijk dat de ‘Summer Of Love’ droom over was toen ze in 1973 zongen op de single “Urban Guerilla” (ook te vinden op de reissue van het album “Doremi Fasol Latido”): ‘Let’s not talk about love and flowers and things that don’t explode’. Voorts bevatte de song lyrics als ‘I'm an urban guerrilla / I make bombs in my cellar’, ‘I'm a street fighting dancer / I'm a revolutionary romancer’, ‘I'm a political bandit / And you don't understand it’ en ‘So watch out Mr. Business Man / Your empire's about to blow’. De song werd omwille van de controversiële tekst in de ban gedaan door de BBC. In deze periode viel de ‘bomb squad’ van de Britse politie zelfs binnen in de flat van Nik Turner op zoek naar een bom die ze uiteraard niet vonden. Dat de lyrics van de song sarcastisch waren, hadden ze niet zo goed begrepen.

Hawkwind was ook van onbetwistbaar grote invloed op veel postpunk, wave en gothic bands en ze drukten onmiskenbaar hun stempel op de sound van grootheden uit het genre als Fields Of The Nephilim of bij ons De Brassers.

Nik Turner maakte dus deel uit van Hawkwind in de meest illustere en invloedrijke periode van de band, de periode met onder meer naaktdanseres Stacia. Het was ook zijn verdienste om een ander illuster lid, Robert Calvert bij de band te halen, alsook elektronica expert Dik Mik en ook Lemmy Kilmister die later Motörhead zou oprichten. Volgens het verhaal gorde Nik Turner op een bepaald moment een bassgitaar rond roadie Lemmy en toen die protesteerde dat hij helemaal geen bass kon spelen, sprak Nik Turner de legendarische woorden: ‘just make some noises in the key of E’.

Nik Turners saxofoonspel werd een integraal part van Hawkwinds seventies sound maar hij werd in 1976 uit Hawkwind gezet omdat zijn live bijdragen te grillig werden. Hierbij werd hem vooral kwalijk genomen dat hij de andere bandleden overrulede, maar hij bleef wel nog bevriend met de band en verscheen meermaals met zijn projecten op de compilaties van ‘Hawkwind, Friends & Relations’.

Begin jaren 80 keerde Nik Turner dus terug bij Hawkwind. Hij begon toen op te treden op rolschaatsen terwijl hij een fluorescerende bodystocking droeg, blijkbaar tot ergernis van de rest van de band en hij werd opnieuw uit Hawkwind gezet. Toen werd de verstandhouding met Dave Brock en de rest van de band wel grimmiger ,wat resulteerde in rechtszaken over copyrights rond de bandnaam.

Nadat Nik Turner Hawkwind had (moeten) verlaten bleef hij niet bij de pakken zitten en bouwde hij aan een indrukwekkende solo carrière en was de spil van een groot aantal bands die hij om zich heen verzamelde.

Zo waren er (we noemen enkel de belangrijkste): Nik Turner's Sphynx (met deze acts hulde hij zich op het podium in oud-Egyptische kostuums, één album in 1978 met ook Steve Hillage in de gelederen), Inner City Unit, Nik Turner’s Space Ritual, Xhawkwind (de voorloper van Space Ritual, de naam moest hij veranderen na een nieuw proces met Hawkwind voorman Dave Brock), Nik Turner's New Space Ritual (opgericht in 2015), Uncle Nik & The E.T.’s, Chromium Hawk Machine (met Helios Creed van de spacepunkband Chrome) en Nik Turner's Outriders Of The Apocalypse (een jazz space funk combo). Hij bracht ook een reeks soloplaten uit.

Hij werkte ook samen met onder meer de dark spacemetalband Space Mirrors, The Moor (een Zweedse spacerockband met gothic neigingen), Hawkwind spinoff band Hawklords en een ganse reeks anderen. Berucht is ook zijn samenwerking met The Stranglers als ‘The Stranglers And Friends’ tijdens een paar live shows toen Stranglers zanger Hugh Cornwell in de bak zat voor drugsbezit. En verder met Sting (ex-Police) op de single "Nuclear Waste" en met Genesis P. Orridge (Psychic TV, Throbbing Gristle) op het nummer “Armour For Everyday” van Space Ritual. Hij werkte zelfs samen met punkgrootheden als Jello Biafra van Dead Kennedys, Nicky Garrett van UK Subs en met Sham 69.  

Inner City Unit werd veruit zijn bekendste en de langst levende band. Inner City Unit werd een soort punkversie van Hawkwind in de geest van Hawkwind. Inner City Unit paarde de spaciness van Hawkwind aan new wave en punk. Maar ook Hawkwind zelf stoeide in die tijd dus zwaar met punk en new wave invloeden.  

Op Nick Turners Facebook page staat te lezen: 'We are deeply saddened to announce the passing of Nik Turner – The Might Thunder Rider, who passed away peacefully at home on Thursday evening. He has moved onto the next phase of his Cosmic Journey, guided by the love of his family, friends and fans. Watch this space for his arrangements.' Nik Turner werd 82.

https://nikturnermusic.bandcamp.com

https://www.facebook.com/NikTurnermusic